مفاهیم پایه حسابداری آسان

ما در یکی از این نهادهای خیلی مهم دولتی که داشتند در راستای اصل 44 و خصوصی سازی گام بر می داشتند کار می کردیم. 

به نظر ایشان یک وقتی لازم شد حسابداری یاد بگیریم. تا اینجای مطلب خیلی مهم نیست. 

ولی مهمتر از این موضوع آن بود که ایشان خودشان درک درستی از حسابداری نداشتند و برخلاف ادعایی که 10 سالی در کانادا کار کرده اند و همانجا MBA خوانده اند، حسابداری دوبل یعنی همان حسابداری متداولی که در ایران و پیش از دوره engineering auditing یا حسابرسی مهندسی که این روزها در آمریکا متدوال است، را دریافت نکرده بودن:)

به همین دلیل سعی کرده ام چند کلمه ابتدایی درباره حسابداری بنویسم. شاید به درد دوستان خواننده بخورد. 

به هر صورت حسابداری  دوبل یک معادله حسابداری دارد : 

دارایی = بدهی + سرمایه 

که تمام ثبتهای حسابداری با استفاده از این اصل انجام می شود. 

مفهوم بدهکار  و بستانکار در حسابداری : 

وقتی یک اتفاق در حسابداری را ثبت می کنیم. در حقیقت همیشه به دو گروه نه چندان خیالی از ذیفنعان شرکت پاسخ می گوییم. 

به همین دلیل ثبت بدهکار آن گروهی از موجودیتها هستند که در قبال فلان مبلغ باید به شرکت مبلغ را  پرداخت نمایند و بستانکار ثبتی است که پرداخت مبلغ به ایشان بایستی انجام شود. این نکته گاهی عاملی است که ممکن است فرد را در ثبتهای حسابداری دچار سول نماید که به نظر همه چیز دارد برعکس اتفاق می افتد. اگر توضیح بنده روشن نیست در ادامه حتما شفاف تر خواهد شد. 

نکته مهم این است که تمام ثبت ها دوبل هستند. یعنی اگر به فرض شما در شرکت سرمایه گذاری کردید حتما دو تا ثبت برای آن می زنید:

بانک   xx

سرمایه     xx

این نشان می دهد بانک خود را بدهکار نموده اید و سرمایه خود را بستانکار 

کلا قاعده ی تشخصیص بدهکار و بستانکار به شکل زیر است: 

دارایی: 

افزایش -> بدهکار 

کاهش -> بستانکار 

اما در طرف دیگر معادله تمام پدیده ها عکس هستند. یعنی  

سرمایه: 

 افزایش -> بستانکار 

کاهش -> بدهکار 

و همین طور برای  

بدهی: 

افزایش -> بستانکار 

کاهش - > بدهکار 

فلسفه بدهکار و بستانکار نیز به این صورت است که وقتی مبلغی را در بستانکار ثبت می کنیم به طور ساده به حساب بستانکاران شرکت پاسخگو هستیم و برای حضور چنین مبلغی داریم جواب می دهیم. 

خوب اگر تا اینجا مشخص و واضح بود، می رویم سراغ زیر پدیده هایی که از سرمایه مشتق شده اند. این پدیده ها به شرح زیر هستند: 

درآمد 

هزینه 

برداشت 

در آمد: 

افزایش -> بستانکار 

کاهش -> بدهکار 

به طبع در آمد پدیده ای است که همانطور که از اسمش پیداست همراستا با سرمایه است و باید جهت بدهکار و بستانکارش همان باشد که برای سرمایه بود. 

اما جهت پدیده های هزینه و برداشت خلاف جهت سرمایه است. 

هزینه : 

افزایش -> بد هکار 

کاهش -> بستانکار 

برداشت: 

افزایش->  بدهکار 

کاهش -> بستانکار 

حالا می رسیم به ثبتهای مهم که از اتفاقات حسابداری روزمره می توان در دفتر روزنامه انجام داد. این روزها دفتر روزنامه به شکل نمادینی همان دفتر قابل استفاده برای امورمالیاتی، یک فایل اکسل و یا نرم افزاری است که مهمترین آن در ایران در بخش خصوصی نسخه های مختلف نرم افزار هلو است. 

اما نرم افزار حسابداری در بخش دولتی به طور عمده محصول همکاران سیستم است. 

این نکته ها بماند

ثبتهای مهم حسابداری : 

برای ستون نزدیک به ثبت یادتان باشد که منظورمان ثبت به شکل بدهکار و برای درج مبلغ در جایی دورتر از عنوان ثبت، بخش بستانکار را مد نظر قرار داده ایم. 

ادامه در مطلب بعد