آیا قیام مردم باشتین باعث انقراض مغولها شد؟

در واقع جواب سریعی برای این سوال وجود ندارد. مثل تمام تجربه هایی که ما در دوره معاصر از سر میگذرانیم مجموعه ی اتمسفر موجود باعث اضمحلال یک تمدن میشوند و عوامل این چنینی مانند قیام اهالی یک روستای کوچک در سبزوار به نام باشتین، علت العلل نیست و فقط یک ماشه -trigger - در بروز یک اتفاق تاریخی خواهد شد.

البته عوامل مهم زیر هم در از بین رفتن مغلولها نقش داشت :

1. بحران جانشینی و اختلافات داخلی:

پس از مرگ هلاکوخان، مسئله جانشینی و رقابت‌های داخلی میان نخبگان مغول باعث اختلافات بسیاری شد که دولت مرکزی را تضعیف کرد.

2. فشارهای اقتصادی و مالی:

سیستم مالی مغول‌ها به مرور زمان ناکارآمد شد. هزینه‌های جنگی و مدیریتی بالا بودند و منابع مالی به اندازه کافی برای پشتیبانی از کلیه هزینه‌ها در دسترس نبودند.

نظریه محبوب: مغولها کم کم در تمدن ایرانی حل شدند. 

3. شورش‌ها و قیام‌های محلی:

از جمله قیام سربداران، این قیام‌ها نشان‌دهنده نارضایتی عمومی از حکومت مغول بود و موجب تضعیف قدرت مرکزی آنها شد. شورش‌های مشابهی نیز در مناطق دیگر ایران و همچنین در سرزمین‌های چینی و اروپایی اتفاق افتاد.

4. فروپاشی ساختار اجتماعی و نظامی:

نظام اجتماعی و ساختاری قبایلی مغول‌ها پس از استقرار در مناطق مختلف، کارآیی خود را از دست داد. نبود انضباط و ساختار منسجم در نظامی‌گری آنها را آسیب‌پذیر کرد.

5. ظهور قدرت‌های محلی و منطقه‌ای:

با تضعیف مغول‌ها، نیروهای محلی و منطقه‌ای قدرت گرفتند. مثلاً تیمور لنگ در شرق و حکومت‌های محلی در غرب ایران شروع به گسترش نفوذ خود کردند.

خطرهای بزرگ نوستالژی بازی

نوستالژی بازی که بسیار از طرف صدا و سیما ترویج می شود یکی از خطرناک ترین فعالیتهای ذهنی ممکن است که به دلایل زیر باید ازش حذر نمود: 

1. افزایش فرار از واقعیت: غرق شدن در خاطرات گذشته به جای مواجهه با چالش‌های واقعی زندگی.

2. افسردگی: احساس نارضایتی و ناراحتی ناشی از مقایسه مداوم زمان حال با گذشته.

3. اضطراب: نگرانی درباره از دست دادن تجربه‌های خوش گذشته و عدم توانایی تکرار آن‌ها.

4. وابستگی عاطفی: افزایش وابستگی به گذشته که ممکن است بر روابط و تصمیم‌گیری‌های فعلی تأثیر منفی بگذارد.

5. عدم رشد شخصی: جلوگیری از تجربه‌های نو و مانع پیشرفت در زندگی.

6. کاهش خلاقیت: تمرکز بیش از حد بر روی تجارب گذشته می‌تواند منجر به کاهش خلاقیت و نوآوری شود.

7. انزوا اجتماعی: کاهش تعاملات اجتماعی به دلیل تمرکز بیش از حد بر روی نوستالژی بازی.

8. شکاف نسل‌ها: ناتوانی در درک و ارتباط با نسل‌های جدیدتر که با بازی‌ها و فناوری‌های جدید آشنا هستند.

9. تاثیرات منفی بر روابط: ممکن است روابط خانوادگی و دوستانه آسیب ببیند زیرا فرد تمایل دارد زمان بیشتری را به یادآوری و بازیابی خاطرات گذشته بپردازد.

10. کاهش بهره‌وری: زمانی که صرف نوستالژی بازی می‌شود می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری و کارایی در زندگی روزمره شود.

11. تاثیرات اقتصادی: هزینه‌های اضافی برای خرید نسخه‌های قدیمی بازی‌ها و دستگاه‌هایی که ممکن است گران‌قیمت باشند.

12. کاهش تعاملات جدید: فرصت‌ها برای ایجاد روابط و تجارب جدید ممکن است به دلیل تمرکز بیش از حد بر روی گذشته از دست بروند.

13. اعتماد به نفس پایین: اعتقاد به اینکه روزهای خوب گذشته هرگز بازگشت نخواهند کرد می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس منجر شود.

14. مشکلات سلامت روانی: فعالیت ذهنی مداوم در گذشته ممکن است منجر به فشار روانی و مشکلات سلامت روان شود.

15. غفلت از مسئولیت‌ها: ممکن است فرد وظایف و مسئولیت‌های فعلی خود را به تأخیر بیندازد یا نادیده بگیرد.

16. توسعه نیافتگی مهارت‌ها: تمرکز بر نوستالژی ممکن است فرد را از تقویت و توسعه مهارت‌های جدید باز دارد.

17. خستگی عاطفی: بازگشت مداوم به خاطرات گذشته می‌تواند به خستگی عاطفی و روانی منجر شود.

18. کاهش انگیزه: نوستالژی بازی می‌تواند انگیزه‌ی حرکت به سمت اهداف جدید را کاهش دهد.

19. ایجاد بی‌ثباتی اقتصادی: تاثیرات مالی ناشی از هزینه‌های اضافی ممکن است باعث ایجاد مشکلات اقتصادی در درازمدت شود.

20. نارضایتی مزمن: زندگی در گذشته مانع از تجربه‌ی لذت‌های زندگی حال و پذیرش واقعیات زندگی می‌شود.